Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) προέρχεται από τον ήλιο αλλά υπάρχουν και τεχνητές πηγές έκθεσης σε UV ακτινοβολία όπως είναι το solarium. Ο όρος ακτινοβολία αναφέρεται στην αποστολή ενέργειας από οποιοδήποτε είδος πηγής.
Είδη UV ακτινοβολίας
Οι επιστήμονες ταξινομούν τις ακτίνες UV με βάση την ποσότητα ενέργειας που περιέχουν. Οι ακτίνες UV με τα υψηλότερα επίπεδα ενέργειας δημιουργούν ιονίζουσα ακτινοβολία, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο του δέρματος, καταστρέφοντας τα γονίδια που περιέχονται εντός των κυττάρων. Οι ακτίνες UV δεν προκαλούν άλλους τύπους καρκίνου επειδή δεν περιέχουν αρκετή ενέργεια για να διεισδύσουν πέρα από το δέρμα. Η ακτινοβολία UV προέρχεται από έναν από τους ακόλουθους τρεις τύπους:
- Οι ακτίνες UVC περιέχουν τη μεγαλύτερη ποσότητα ακτινοβολίας. Εξαιτίας αυτού, δεν είναι σε θέση να φτάσουν στο έδαφος και δεν αποτελούν κίνδυνο καρκίνου του δέρματος. Ωστόσο, μπορούμε να εκτεθούμε στις ακτίνες UVC εάν χρησιμοποιούμε λάμπες απολύμανσης που σκοτώνει τα μικρόβια και τα βακτήρια ή λάμπες υδραργύρου. Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε τα προϊόντα αυτά σωστά και με την μικρότερη δυνατή χρήση, καλύπτοντας το δέρμα όταν ερχόμαστε σε επαφή.
- Οι ακτίνες UVB είναι η κύρια αιτία του ηλιακού εγκαύματος. Περιέχουν ελαφρώς λιγότερη ενέργεια από τις ακτίνες UVC. Δεδομένου ότι οι ακτίνες UVB μπορούν να προκαλέσουν άμεση βλάβη στο DNA στα κύτταρα του δέρματος, η παρατεταμένη έκθεση σε αυτά αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος.
- Οι ακτίνες UV περιέχουν τη μικρότερη ποσότητα ενέργειας όλων των τύπων ακτινοβολίας UV. Είναι σε θέση να προκαλούν έμμεση βλάβη στο DNA των κυττάρων του δέρματος, όπως η πρόωρη γήρανση του δέρματος. Αν και οι ιατροί που ασχολούνται με την έρευνα πιστεύουν ότι η κύρια συμβολή των ακτίνων UV είναι το ρυτιδωμένο δέρμα, μπορεί να συμβάλουν και στην ανάπτυξη ορισμένων τύπων καρκίνου του δέρματος.
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ένταση των ακτίνων UV;
Οι ακτίνες του ήλιου δεν είναι πάντα αρκετά ισχυρές για να φτάσουν στο έδαφος. Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στο επίπεδο έντασης τους, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
- Υψόμετρο: Οι ακτίνες UV είναι πιο πιθανό να φτάσουν στο έδαφος σε υψηλότερες περιοχές υψομέτρου.
- Πυκνότητα σύννεφων: Παρόλο που όταν υπάρχουν περισσότερα σύννεφα στον ουρανό καθιστούν πιο δύσκολο για τις ακτίνες του ήλιου να φτάσουν στο έδαφος, εξακολουθούν να υπάρχουν . Ακολουθώντας τις συμβουλές του δερματολόγου μας για την ασφάλεια του ηλίου είναι απαραίτητη η χρήση του αντηλιακού μας ανεξάρτητα από τον καιρό και την ηλιοφάνεια.
- Γεωγραφικό πλάτος: Ο κίνδυνος έκθεσης σε ακτινοβολία UV μειώνεται όσο πιο μακριά είμαστε από τον ισημερινό
- Εποχή: Η άνοιξη και το καλοκαίρι είναι οι εποχές που κινδυνεύουμε περισσότερο να υποστούμε βλάβες από τις ακτίνες UV.
- Αντανακλάσεις επιφανείας: Η έκθεσή μας σε ακτίνες UV μπορεί να είναι πιο έντονη όταν οι ακτίνες του ηλίου αντανακλώνται από το νερό, το χιόνι, την άμμο ή το πεζοδρόμιο.
- Χρόνος: Οι ακτίνες UV του ήλιου είναι πιο έντονες μεταξύ 10:00 π.μ. και 4:00 μ.μ. καθημερινά.
Προβλήματα υγείας που προκαλούνται από την ακτινοβολία UV
Εκτός από τον καρκίνο του δέρματος, τα ηλιακά εγκαύματα και την πρόωρη γήρανση του δέρματος, η ακτινοβολία UV μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στα μάτια και να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Όταν ο κερατοειδής του ματιού γίνει φλεγμονώδης, μπορεί να οδηγήσει σε καταρράκτη ή pterygium, η οποία είναι ανάπτυξη ιστών μέσα στην επιφάνεια του ματιού. Και οι δύο συνθήκες μπορούν να μειώσουν ή να απειλήσουν την όρασή μας. Η έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί να αποδυναμώσει τον οργανισμό μας και να μην καταφέρει να καταπολεμήσει διάφορες λοιμώξεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπο.
Πώς να προστατεύσουμε ολόκληρο το σώμα μας από την ακτινοβολία UV
Η ασφάλεια του ήλιου ξεκινάει με την εφαρμογή αντηλιακού κάθε φορά που βγαίνουμε από προστατευμένο χώρο και εφαρμόζουμε τακτικά ενώ βρισκόμαστε σε εξωτερικούς χώρους. Πρέπει επίσης να φοράμε ελαφριά ρούχα, γυαλιά ηλίου και ένα καπέλο που παρέχει σκιά για ολόκληρο το πρόσωπό μας. Αποφεύγουμε τον καυτό ήλιο ή καθόμαστε στη σκιά όταν μπορούμε, και προσπαθούμε να αποφύγουμε να είμαστε σε άμεσο ηλιακό φως κατά τις ώρες έντονης ακτινοβολίας της έντασης του ήλιου.